Dieta makrobiotyczna

Czym jest makrobiotyka?

Zanim przejdziemy do omówienia zasad diety makrobiotycznej, warto wspomnieć czym w ogóle jest makrobiotyka. Makrobiotyka to filozofia życiowa oraz system żywienia opierający się na zasadzie równowagi yin i yang, której celem jest osiągnięcie harmonii w ciele i duchu. Filozofia ta zakłada, że wszystko, co istnieje, ma swoje miejsce w naturze i powinno być spożywane w odpowiednich proporcjach, aby osiągnąć równowagę. Makrobiotyka koncentruje się na jedzeniu naturalnych, roślinnych produktów, takich jak zboża, warzywa i owoce, a także ryb i niektórych innych produktów pochodzenia zwierzęcego (głównie nabiału).

Historia makrobiotyki sięga czasów starożytnych Chin i Japonii, gdzie stosowano ją jako leczenie różnych chorób. Współczesna makrobiotyka została opracowana przez George Oshawa w latach 60. XX wieku, który propagował filozofię yin i yang oraz dietę opartą na naturalnych produktach.

Makrobiotyka jest znana przede wszystkim jako dieta, która składa się głównie z produktów roślinnych, takich jak zboża, warzywa, owoce, ryby i niektóre produkty pochodzenia zwierzęcego. Dieta ta zakłada ograniczenie ilości tłuszczów nasyconych i spożywanie produktów bogatych w błonnik. Zaleca się unikanie produktów przetworzonych, cukru, alkoholu i innych szkodliwych substancji.

Makrobiotyka to jednak nie tylko dieta, ale również filozofia życiowa, która propaguje równowagę w życiu, umysłowości i duchowości. W makrobiotyce ważne są również ćwiczenia fizyczne, medytacja oraz praktyki duchowe.

Dieta makrobiotyczna – zasady

Dieta makrobiotyczna składa się z produktów, które są zgodne z filozofią yin i yang. Produkty yin, takie jak owoce i warzywa, są uważane za chłodzące, lekkie i wilgotne, podczas gdy produkty yang, takie jak mięso, przyprawy, ryby i nabiał, są uważane za rozgrzewające, ciężkie i suche.

Dieta makrobiotyczna składa się głównie z produktów yin, takich jak zboża, warzywa i owoce, a także niewielkiej ilości produktów yang, takich jak ryby, nasiona i orzechy. Dieta ta jest również uboga w tłuszcze nasycone i bogata w błonnik. Poprzez zmniejszenie ilości spożywanych tłuszczów i zwiększenie ilości błonnika, dieta makrobiotyczna może pomóc w zmniejszeniu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, otyłości i cukrzycy.

Przykładowy jadłospis diety makrobiotycznej

Dieta makrobiotyczna opiera się na zasadzie równowagi i zrównoważonego spożywania różnych produktów. Oto przykładowy jadłospis diety makrobiotycznej na jeden dzień:

• Śniadanie: cytrynowa jaglanka z sezamem
• Drugie śniadanie: jabłko i orzechy
• Obiad: zupa miso z tofu, wodorostami i warzywami, brązowy ryż z marynowanym imbirem i sałatką z marchewki i kapusty pekińskiej
• Podwieczorek: bulion warzywny i kawałek chleba razowego z pastą z fasoli
• Kolacja: wok z warzywami i tofu, podany z ryżem

Zalety i wady diety makrobiotycznej

Zaletą diety makrobiotycznej jest to, że składa się z naturalnych, roślinnych produktów, które są bogate w błonnik i składniki odżywcze. Dieta ta może pomóc w utracie wagi, zmniejszeniu ryzyka chorób sercowo-naczyniowych, cukrzycy i niektórych rodzajów raka.

Wady diety makrobiotycznej to przede wszystkim to, że dieta ta może być niedoborowa w niektóre składniki odżywcze, takie jak witamina B12, żelazo, wapń i białko. Dlatego osoby stosujące tę dietę powinny uważać na niedobory i w razie potrzeby suplementować brakujące składniki odżywcze.

Ponadto, niektórzy eksperci uważają, że dieta makrobiotyczna może nie być odpowiednia dla każdego, zwłaszcza dla osób zmagających się z chorobami przewlekłymi, takimi jak choroby nerek, choroby żołądka i jelit.

Dieta makrobiotyczna nie będzie również dobrym modelem żywienia dla kobiet cierpiących na różnego rodzaju zaburzenia hormonalne. Po pierwsze, zakłada ona spożycie bardzo ograniczonej ilości tłuszczu, a jest on niezbędny, między innymi jako substrat do powstawania hormonów płciowych. Po drugie, dieta makrobiotyczna może bardzo łatwo stać się dietą niedoborową. Przy zaburzeniach gospodarki hormonalnej należy szczególnie uważać na to, by nie pojawiły się niedobory zarówno energii, jak i składników odżywczych. Duża ilość błonnika w diecie makrobiotycznej dodatkowo zaburza wchłanianie składników odżywczych.

Jak wygląda kuchnia makrobiotyczna?

Kuchnia makrobiotyczna opiera się na zasadach filozofii makrobiotyki, która zwraca uwagę na równowagę yin i yang oraz pięć przemian, czyli pięć elementów, które wpływają na równowagę w naszym ciele i w przyrodzie. Kuchnia makrobiotyczna jest bogata w zboża, warzywa, owoce, nasiona i algi, a ogranicza produkty przetworzone i wysokoprzetworzone, tłuszcze zwierzęce, mięso, cukier, alkohol i kofeinę.

Zboża stanowią podstawę diety makrobiotycznej, a szczególnie ważne są produkty pełnoziarniste, takie jak brązowy ryż, kasza gryczana, jęczmienna czy żytnia. W diecie makrobiotycznej pojawiają się również inne produkty zbożowe, takie jak makaron z pszenicy durum, proso, owies czy kukurydza. Produkty zbożowe są bogate w węglowodany, błonnik, witaminy z grupy B oraz składniki mineralne, takie jak magnez, żelazo, miedź i cynk.

Warzywa i owoce są kolejnym ważnym elementem diety makrobiotycznej. Makrobiotycy preferują warzywa i owoce sezonowe, a w szczególności te z klimatu, w którym żyją. Popularne warzywa w diecie makrobiotycznej to m.in. kapusta, brokuł, marchew, dynia, cebula, kalafior, jarmuż czy rzodkiewka. Owoce, w zależności od sezonu, to m.in. jabłka, gruszki, kiwi, śliwki czy winogrona.

Nasiona i orzechy są również ważnym składnikiem diety makrobiotycznej, ze względu na ich zawartość białka, tłuszczu, błonnika i składników mineralnych, takich jak żelazo, cynk, magnez i wapń. W diecie makrobiotycznej pojawiają się m.in. sezam, słonecznik, dynia, orzechy włoskie i migdały.

W diecie makrobiotycznej pojawiają się również algi, takie jak nori, wakame, kombu czy arame. Algi są bogate w witaminy, minerały i błonnik, a także w jod, który jest ważnym składnikiem naszej diety.

Dieta makrobiotyczna ogranicza produkty przetworzone i wysokoprzetworzone, takie jak fast food, słodycze, tłuszcze zwierzęce, mięso, alkohol i kofeinę. Makrobiotycy preferują produkty naturalne, nieprzetworzone i organiczne.

Czy dieta makrobiotyczna jest zdrowa?

Na pytanie “Czy dieta makrobiotyczna jest zdrowa?” nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Ma ona swoje plusy i minusy, jak niemal każda dieta. Jest ona oparta na produktach naturalnych, pełnoziarnistych i różnorodnych. Z drugiej zaś strony, zawiera ona bardzo małe ilości tłuszczu i białka. Jedynym źródłem białka w diecie są produkty roślinne i w mniejszej ilości ryby oraz nabiał. Bardzo łatwo jest nabawić się niedoborów stosując ten model żywienia. Najlepszym rozwiązaniem jest stosowanie tradycyjnej diety, bogatej w składniki odżywcze, a z zasad diety makrobiotycznej czerpać tylko filozofię. Jaką? Mianowicie, żeby spożywane produkty były jak najmniej przetworzone, a talerz kolorowy i różnorodny.